اسپرین (رگ به رگ شدن):
رگ به رگ شدن از شایع ترین مصدومیتهای همه ورزشهاست از آنجاییکه در بسکتبال از حرکات پرشی بیش از سایر ورزشها استفاده میشود در نتیجه شایع ترین مصدومیت بسکتبالیستها همین رگ به رگ شدن مچ پاست.بیش از ۸۰ درصد مصدومیتهای مچ پا ناشی از کشیدگی و پارگی رباطها می باشد.
صدمات وارد بر رباطها و لیگامنتها را اسپرین گویند اگر حرکت غیر طبیعی مفصل تا درجه ای ادامه پیدا کند که فشار حاصل بیش از توانایی تحمل آن
باشد کپسول اطراف مفصل و رباطهای آن آسیب می بینند بنابراین اسپرین بر اثر چرخش یا کشش بیش از حد معمول یک عضو در سطح مفصلی روی می دهد البته حرکات غیر طبیعی مانند ضربه یا نیروی غیر مستقیم نیز ممکن است رباط را دچار آسیب کند.
در بعضی مواقع جهت اصلاح این نوع آسیب نیاز به عمل جراحی برای ترمیم پارگیها وجود دارد.
علائم و نشانه ها:
بیشتر مواقع تشخیص اسپرین شدید و شکستگی از یکدیگر سخت می باشد زیرا علائم مشابهی دارند.
۱- درد شدید(این درد مانع راه رفتن مصدوم روی عضو آسیب دیده میشود).
۲- تورم
۳- کبودی به علت خونریزی ناشی از مویرگهای پاره شده
اقدامات و کمکهای اولیه:
(در بحث دررفتگی توضیح داده شده است)rice 1- به کار گیری مراحل
۲- انتقال مصدوم به مراکز درمان
استرین ( کشیدگی عضله )
استرین یا کشیدگی عضله زمانی روی می دهد که عضله بیش از حد دامنه حرکتی نرمال خود کشیده شود که این منجر به پارگی رشته های عضلانی می گردد.
علل کشیدگی عضلات:
۱- ضربه شدید یا فشار بیش از حد به بخشهای مختلف عضلانی.
۲- تمرینات بیش از حد و خارج از تحمل ورزشکاران( مانند بلند کردن وزنه بیش از اندازه توان )
علائم و نشانه ها:
۱- درد شدید و ناگهانی در عضله آسیب دیده
۲- حساسیت شدید به لمس در ناحیه آسیب
۳- تورم
۴- ضعف و ناتوانی در استفاده از قسمت آسیب دیده
۵- درد و سفت شدن عضله هنگامی که مصدوم آن را حرکت می دهد.
۶- کبودی پوست اطراف ناحیه آسیب دیده(پس از چند روز) به علت خونریزی ناشی از پارگی مویرگها
اقدامات و کمکهای اولیه:
به کار گیری مراحل rice
کرامپ ( گرفتگی عضلانی )
به گرفتگی و انقباض خود به خودی عضله یا اسپاسم کنترل نشده کرامپ گویند.
کرامپ با بعضی بیماریها مانند دیابت ارتباط مستقیم دارد ولی در حالت کلی رابطه اصلی آن با فعالیتهای بدنی است.
علائم و نشانه ها:
۱- درد شدید و ناگهانی که اغلب در پاهاست.
۲- محدودیت در حرکت یا عدم حرکت.
اقدامات و کمکهای اولیه:
۱- محل آسیب را ماساژ دهید.
۲- روی ناحیه آسیب به منظور رفع درد یخ بگذارید.
۳- عضله مصدوم را به آرامی بکشید از آنجایی که کرامپ یک اسپاسم یا انقباض کنترل نشده است کشیدن تدریجی عضلات به رفع کوفتگی آن کمک می کند.
۴- نوشیدن آب نمک رقیق (۴/۱قاشق چایخوری نمک را در ۴/۱لیوان آّ ب سرد حل کنید و به مصدوم بخورانید).
شایعترین آسیبهای عضلانی در ورزش
کوفتگی
کوفتگی در پی انجام حرکات ماهیچه‌ای طولانی و شدید روی ماهیچه‌ای که به خوبی آماده نشده، یا آب‌رسانی به آن کم بوده پیش میآید.
کوفتگی ماهیچه پس از ترشح بیش از حد اسیدلاکتیک در آن است. معمولا درد ناشی از کوفتگی پس از اتمام ورزش حس میشود و به شکلی نوعی هشدار است.
چند روز استراحت، یک حمام گرم، ماساژ و حرکات کششی آرام سبب رفع کوفتگی خواهد شد.
گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلات گاهی در حین ورزش یا پس از آن عارض میشود. دلیل این آسیب نیز آماده نبودن و گرم نشدن کافی ماهیچه قبل از آغاز ورزش یا استفاده ی بیش از حد از آن است.
گرفتگی عضلات در اکثر موارد نشانه خستگی مفرط است.
گرم کردن ماهیچه و استراحت چند روزه، ماساژ و انجام حرکات کششی پس از ساکت شدن درد می‌تواند از جمله درمان‌های اساسی باشد.
درد عضلات بعد از ورزش
کبودی
کبودی پس از شوک مستقیم بر ماهیچه منقبض شده به وجود میآید. درد و ورم از جمله عوارض کبودی است. در حقیقت پارگی رگ‌های خونی سبب پخش مقداری خون در زیر پوست میشود. بر حسب میزان کبودی، دوران بهبودی از چند روز تا چند هفته متغیر است.
وقتی نقطه‌ای از بدن کبود میشود، نباید به هیچ عنوان آن را کشید، یا ماساژ داد، یا گرم کرد.
بهترین راه حل برای برطرف کردن کبودی، گذاشتن یخ روی محل و استراحت دو تا سه روزه است. در موارد شدیدتر باید به پزشک مراجعه کرد.
کشیدگی عضلات
این آسیب به زمانی گفته میشود که ماهیچه بیش از حد کشیده شود و در نتیجه دچار التهاب گردد. بر خلاف کوفتگی، درد ناشی از کشیدگی عضلات در حین تمرین شروع میشود. یخ و استراحت کامل برای چند روز، درمان کشیدگی عضله است.
پارگی ماهیچه
وقتی ماهیچه بیش از حد توان کشیده شود، ممکن است برخی از فیبرهای آن پاره شده و فرد دچار پارگی ماهیچه شود. بهتر است در این شرایط به پزشک مراجعه کنید.
چگونه آسیب ورزشی را درمان کنیم؟
درمان آسیبهای ورزشی در سه کلمه «استراحت»، «یخ» و «کمپرس» خلاصه میشود.
استراحت به شما کمک می‌کند دچار آسیب جدید و خونریزی نشوید.
یخ سبب فروکش کردن التهاب میشود و درد را ساکت می‌کند.
کمپرس هم مانع از کبودی میشود.
یخ تنها می‌تواند برای ۱۰ دقیقه رگ‌های خونی را سفت کند، اما بعد از این مدت، محل آسیب دیده ورم می‌کند. بهتر است ابتدا برای ۱۰ دقیقه یخ را روی محل بگذارید. بعد ۱۰ دقیقه به آن استراحت دهید و بعد مجددا برای یک تا دو ساعت این کار را تکرار کنید.
در نهایت به کمک باند کمپرس، محل را ببندید تا خون در نواحی اطراف پخش نشود.
آسیب های ورزشی، پیشگیری و درمان
آسیب ورزشی و پیشگیری از آن از مقولات مهم طب ورزش می باشد. آسیب های ورزشی خوشبختانه اغلب بطور موثر درمان می شوند و اغلب افرادی که دچار صدمه دیدگی ورزشی می شوند به نحو رضایتبخشی دوباره به ورزش باز می گردند. از سویی بسیاری از صدمات ورزشی و عوارض ناشی از آن را می توان پیشگیری نمود.
بطور کلی صدمات ورزشی یا بصورت حاد ایجاد می شوند و یا مزمن هستند.
آسیبهای ورزشی حاد
مثل پیچ خوردگی ها، دررفتگی ها، کبودی ها، خراشیدگی ها، کشیدگی عضلات، رباطها، شکستگی ها، آسیب مغزی، کمر درد حاد، زانو درد حاد و سر درد معمولاً به دنبال ضربه و تروما رخ می دهند. شایعترین آسیب و صدمه ورزشی حاد را کبودی ها و خراشیدگی ها تشکیل می دهند. آسیب و درد مچ پا را شایع ترین آسیبهای ورزشی اسکلتی عضلانی محسوب می کنند و شایع ترین آسیب مچ پا هم پیچ خوردگی مچ پا می باشد که سبب درد پا می شود.
علائم و نشانه های آسیبهای ورزشی حاد عبارتند از:
۱- درد شدید و ناگهانی
۲- تورم
۳- عدم توانایی در تحمل وزن بدن روی اندام تحتانی
۴- حساسیت در لمس ناحیه
۵- عدم توانایی در حرکت مفصل در تمام دامنه حرکتی آن
۶- ضعف شدید اندام
۷- در رفتگی یا شکستگی قابل مشاهده
آسیبهای ورزشی مزمن
معمولاً- ناشی از فعالیت بیش از حد و اعمال نیرو بر روی یک بخش خاص از بدن در هنگام ورزش رخ می دهد.